Vorig jaar deed ik een stilteweek op Bali. Ik bewoog me, in een prachtige, natuurlijke omgeving, samen met een aantal andere mensen, een week lang in volledige stilte. Een week niets zeggen, een week afgesloten van de (online) wereld, een week geen afleiding. Al mijn zintuigen leken beter te werken; beelden, smaken, geluiden waren kleurrijk, intens en helder. Die hele week was een bijzondere ervaring die een verandering teweeg bracht waarvan ik me toen nog niet bewust was.

Op een ochtend besloot ik een wandeling door de jungle te maken. Langzaam liep ik door de knisperende dorre bladeren en genoot van de natuurlijke stilte en de enorme diversiteit aan bomen, bladeren en kleuren groen. En lange tijd lag ik op mijn rug op een houten bankje, starend naar het bladerdak. Ik keek met rust, gevoel en verwondering naar alle pracht om me heen en het viel me op hoe in de natuur alles ‘als vanzelf’ lijkt te gaan. Terwijl ik daar lag, vielen een paar grote, dorre, bruine bladeren met een fluisterend geruis naar beneden. Met de bladeren dwarrelde er een gedachte bij me binnen, hoe makkelijk de natuur loslaat wat het niet meer nodig heeft.

Tijdens mijn reis ben ik veel in de natuur geweest. Overweldigende en onbegrijpelijke pracht. Ik heb me verbaasd over de schoonheid, de samenhang en het enorme wonder dat de natuur is zoals ze is en het er gaat zoals het gaat. En naarmate mijn reis vorderde, begreep ik het steeds beter; mijn leeftempo was in de loop van de tijd omlaag gegaan en ik ging steeds meer naar de natuur leven. Ik stond op als ik wakker werd, at als ik trek had, ging slapen als ik moe was en gedurende de dag deed ik wat ik voelde dat ik wilde doen. Zo was er een tijd om te werken, om met mensen door te brengen, om een lange wandeling te maken of om zomaar eens even niets te doen. Alles ging in een veel natuurlijker flow, als ‘vanzelf’, en ik floreerde er wel bij. Regelmatig dacht ik in die tijd aan mijn burn-out en hoe ik toen alleen maar verschrikkelijk tegen mezelf inging om maar te kunnen blijven presteren.

“Nature does not hurry, yet everything is accomplished”

In de natuur heeft alles zijn tijd. Dieren weten exact wanneer ze aan de grote migratie moeten beginnen, ze weten wanneer het paartijd is en ze weten wanneer ze moeten eten en rusten. Ik heb een dier nog nooit haast zien hebben. En ook in het plantenrijk gebeurt alles op de tijd dat het moet gebeuren. Zonder agenda, zonder to do lijstjes, zonder deadlines. Ze haast zich niet om sneller haar bladeren te laten vallen, eerder boven de grond uit te komen of eerder te gaan bloeien omdat dat moet, beter uitkomt of omdat men vindt dat het zo hoort. Ook bomen en planten hebben geen haast en toch gebeurt alles precies op tijd.

Het is een gevoel dat ik tijdens mijn reis voor langere tijd heb ervaren en het voelde als thuis. Ik had de mogelijkheid veel meer naar mijn lichaam te luisteren en daarmee de kracht van de natuur te voelen en te volgen. Zou dat het ook zijn waarom we zo uitkijken naar het weekend of vakantie? Omdat er dan geen kwestie is van moeten en je er veel meer aan toe komt om te doen waar je zin in hebt?

Daarnaast schiet het beeld van de vallende bladeren vaak in mijn gedachten. Het is iets wat de natuur ‘gewoon’ doet. Ze laat los zonder enkele moeite, zonder een enkele gedachte, maar gewoon omdat het nodig is. En in de eerstvolgende lente zien we vervolgens ‘als vanzelf’ de prachtige knoppen weer verschijnen en komen nieuwe bladeren weer tot volle bloei, jong, groen en fris.

Dit eenvoudige loslaten is bij mij en ik denk voor veel van ons een ‘dingetje’. We houden vast aan van alles: structuur, materieel, emoties, gebeurtenissen, geld, werk, status, relaties of bedenk het maar. Voor een ieder is dat weer anders. En dat is uiteraard prima zolang je je daar goed bij voelt. Maar we houden ook aan veel dingen vast, waardoor we ons niet meer goed voelen, waar we last van hebben. Het beeld van dat vallende blad is zo bij me blijven hangen. Want wat als wij mensen ook eens veel makkelijker loslieten? Datgene loslaten dat we niet (meer) nodig hebben? Datgene laten verdorren en het dan gewoon laten vallen, als een blad van een boom? Omdat het ruimte geeft voor nieuwe knoppen en iets heerlijks, fris, jong nieuws?

Bovenstaande is iets dat me bezighoudt. Met name omdat ik de verandering voel bij mezelf sinds ik weer in Nederland ben. Het is een bepaalde druk. Het volle leven op tijd, het leven op de agenda. Zoveel staat vast, vaak al weken en soms zelfs maanden van tevoren. Er staat vast wanneer we werken en wat we moeten doen, wanneer we sporten, iets leuks doen en zelfs wanneer we gaan ontspannen, het bekende kruis in de agenda..
Het staat haaks op dat wat ik op reis ervaren heb: een leven vanuit een natuurlijke cadans en balans. Een leven waarin ook loslaten een logisch onderdeel vormt van dat veel vanzelfsprekender geheel. Het is een leven op wat je lichaam aangeeft; die prachtige fluisterende signalen van de natuur, die wonderbaarlijk genoeg altijd gelijk hebben en je haarfijn vertellen wat (niet) goed voor je is. Fluisteringen die hier, in ons drukke bestaan, bewust of onbewust, maar al te vaak overschreeuwd en weggedrukt worden door de (geplande) plicht die roept.

We hebben met elkaar in onze maatschappij een systeem bedacht. Een systeem dat ons structuur en houvast geeft die tot op zekere hoogte ook nodig is. Maar ook een systeem dat in toenemende mate tegen ons en onze natuur werkt. Het aantal burn-outs is hoger dan ooit, we lijken steeds sneller en meer te moeten. Kennen we allemaal niet dat gevoel van de hamster in dat molentje?
And nature does not hurry, yet everything is accomplished..

Die ochtendwandeling op Bali heeft me veel gedaan. Het heeft me een grote spiegel voorgehouden. Het heeft me geleerd en leert me nog steeds hoe de natuur niet alleen iets is om van te genieten en de vruchten van te mogen plukken, maar het heeft me vooral doen inzien dat het een sprekend voorbeeld is, waar we zoveel van kunnen leren.